0
0
สงครามโลกครั้งที่ 1 เป็นสงครามที่เริ่มขึ้นในทวีปยุโรปโดยมีช่วงเวลาตั้งแต่วันที่ 28 กรกฎาคม 1914 ถึงวันที่ 11 พฤศจิกายน 1918 ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในชื่อมหาสงครามหรือ “สงครามเพื่อยุติสงครามทั้งหมด” สงครามโลกครั้งที่ 1 นำไปสู่การระดมกำลังทหารมากกว่า 70 ล้านคน รวมทั้งผลกระทบกับชาวยุโรป 60 ล้านคน ทำให้สงครามโลกครั้งที่ 1 เป็นหนึ่งในสงครามที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์
สงครามโลกครั้งที่ 1 ยังเป็นหนึ่งในความขัดแย้งที่ร้ายแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ และทำให้มีผู้เสียชีวิตประมาณ 9 ล้านคนและมีพลเรือนเสียชีวิต 13 ล้านคนอันเป็นผลโดยตรงจากสงคราม
เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 1914 นาย Gavrilo Princip ชาวบอสเนียเซอร์ฟยูโกสลาฟลอบปลงพระชนม์ อาร์ช ดุ๊ก ฟรานซ์ เฟอร์ดินานด์ รัชทายาทออสเตรีย-ฮังการีในซาราเยโวนำไปสู่วิกฤตการณ์ เพื่อตอบโต้ออสเตรีย-ฮังการีได้ยื่นคำขาดต่อเซอร์เบียเมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 1914 แต่คำตอบของเซอร์เบียล้มเหลวในการสร้างความพึงพอใจให้กับออสเตรียและทั้งสองชาติก็เริ่มทำสงครามกัน
เครือข่ายพันธมิตรที่ประสานกันของทั้งสองฝ่ายได้ขยายสงครามจากปัญหาทวิภาคีในคาบสมุทรบอลข่านไปสู่ปัญหาของทวีปยุโรปส่วนใหญ่ เมื่อถึงเดือนกรกฎาคม 1914 ประเทศมหาอำนาจของยุโรปได้แบ่งออกเป็นสองฝ่าย ได้แก่ ฝ่ายไตรพันธมิตรประกอบด้วยฝรั่งเศส รัสเซีย และอังกฤษ และฝ่ายไตรภาคีสามชาติคือเยอรมนี ออสเตรีย-ฮังการี
เมื่อสงครามเริ่มขึ้นฝ่ายไตรภาคีเพียงป้องกันตนเองตามธรรมชาติโดยอนุญาตให้อิตาลีอยู่นอกเขตของสงครามจนถึงเดือนเมษายน 1915 เมื่อรัสเซียเข้าร่วมกับมหาอำนาจฝ่ายพันธมิตรหลังจากรัสเซียรู้สึกว่าจำเป็นต้องสนับสนุนเซอร์เบียหลังจากออสเตรีย-ฮังการียึดเมืองหลวงของเซอร์เบียที่เบลเกรดซึ่งอยู่ห่างจากชายแดนรัสเซียไม่กี่ไมล์
วันที่ 28 กรกฎาคม 1915 รัสเซียจึงประกาศระดมพล ขณะที่เยอรมนีเรียกร้องให้รัสเซียถอนกำลังภายในสิบสองชั่วโมง เมื่อรัสเซียไม่ปฏิบัติตามเยอรมนีจึงประกาศสงครามกับรัสเซียในวันที่ 1 สิงหาคม 1915 เพื่อสนับสนุนออสเตรีย-ฮังการี ส่วนฝรั่งเศสสั่งระดมกำลังเต็มที่เพื่อสนับสนุนรัสเซียในวันที่ 2 สิงหาคม 1915
ยุทธศาสตร์ของเยอรมนีในการทำสงครามสองแนวรบกับฝรั่งเศสและรัสเซียคือการรวบรวมกองทัพจำนวนมากทางตะวันตกอย่างรวดเร็วเพื่อเอาชนะฝรั่งเศสภายใน 6 สัปดาห์จากนั้นจึงเปลี่ยนกองกำลังไปทางตะวันออกก่อนที่รัสเซียจะสามารถระดมพลได้เต็มที่ซึ่ง ต่อมารู้จักกันในชื่อแผน Schlieffen
เมื่อวันที่ 2 สิงหาคม 1915 เยอรมนีเรียกร้องขอเคลื่อนพลผ่านเบลเยียมซึ่งเป็น กลยุทธ์ที่สำคัญในการบรรลุชัยชนะเหนือฝรั่งเศสอย่างรวดเร็ว แต่ถูกเบลเยี่ยมปฏิเสธ กองกำลังเยอรมันจึงบุกเบลเยียมในวันที่ 3 สิงหาคม 1915 และประกาศสงครามกับฝรั่งเศสในวันเดียวกัน
รัฐบาลเบลเยียมเรียกร้องการปฏิบัติตามสนธิสัญญาลอนดอนปี และเพื่อให้สอดคล้องกับพันธกรณีภายใต้สนธิสัญญานี้อังกฤษจึงประกาศสงครามกับเยอรมนีเมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 1915 ต่อมาเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 1915 อังกฤษและฝรั่งเศสก็ประกาศสงครามกับออสเตรีย – ฮังการี เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม 1915 ญี่ปุ่นเข้ากับอังกฤษโดยทำการยึดทรัพย์สินของเยอรมันในจีนและแปซิฟิก
ในเดือนพฤศจิกายน 1914 จักรวรรดิออตโตมันเข้าสู่สงครามกับออสเตรีย – ฮังการีและเยอรมนีโดยเปิดแนวรบในเทือกเขาคอเคซัส เมโสโปเตเมียและคาบสมุทรไซนาย สงครามที่เกิดขึ้นได้ขยายขอบเขตไปยังอาณาจักรอาณานิคมภายใต้อำนาจของแต่ละฝ่ายและขยายความขัดแย้งไปยังแอฟริกาและทั่วโลก ในที่สุดไตรพันธมิตรและประเทศที่เข้าร่วมก็กลายเป็นที่รู้จักในนามฝ่ายสัมพันธมิตร ในขณะที่การรวมกลุ่มของออสเตรีย – ฮังการีเยอรมนีและพันธมิตรของพวกเขากลายเป็นที่รู้จักในนามมหาอำนาจกลาง
การรุกคืบของเยอรมันเข้าสู่ฝรั่งเศสหยุดชะงักลงที่สมรภูมิมาร์น ต่อมาในปี 1915 อิตาลีเข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตรและเปิดแนวรบในเทือกเขาแอลป์ บัลแกเรียเข้าร่วมกับมหาอำนาจกลางในปี 1915 ส่วนกรีซเข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตรในปี 1916 และขยายเขตสงครามในคาบสมุทรบอลข่าน
ตอนแรกสหรัฐอเมริกายังวางตนเป็นกลางแต่ก็เป็นผู้จัดหาวัสดุสงครามที่สำคัญให้กับฝ่ายสัมพันธมิตร ในที่สุดหลังจากการจมของเรือบรรทุกสินค้าอเมริกันโดยเรือดำน้ำของเยอรมันตามคำประกาศของเยอรมนีว่ากองทัพเรือจะโจมตีอย่างต่อเนื่องต่อการเดินเรือที่เป็นกลางและมีการเปิดเผยว่าเยอรมนีพยายามยุยงให้เม็กซิโกเริ่มทำสงครามกับสหรัฐอเมริกาสหรัฐอเมริกาจึงประกาศสงครามกับเยอรมนีเมื่อวันที่ 6 เมษายน 1917 แม้ว่าสหรัฐอเมริกาจะไม่ได้ส่งทหารจำนวนมากมาตั้งแต่แรก แต่กลางปี 1918 กองกำลังของอเมริกาก็มีกำลังพลถึงสองล้านคนในสงคราม
ไม่มีมหาอำนาจประเทศใดที่ถูกโค่นออกจากสงครามจนถึงปี 1918 การปฏิวัติในรัสเซียเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 1917 โดยรัสเซียได้แทนที่สถาบันกษัตริย์ด้วยรัฐบาลเฉพาะกาล ความไม่พอใจอย่างต่อเนื่องกับต้นทุนของสงครามนำไปสู่การปฏิวัติใหญ่ในเดือนตุลาคม 1917 การเกิดขึ้นของสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียดยุติการมีส่วนร่วมของรัสเซียในสงคราม
ขณะที่เยอรมนีควบคุมยุโรปตะวันออกไว้ได้และย้ายกองกำลังจำนวนมากไปยังแนวรบด้านตะวันตก การใช้กลวิธีทางสงครามของของเยอรมันประสบความสำเร็จในขั้นต้น ฝ่ายสัมพันธมิตรถอยกลับและตรึงกำลังไว้ เมื่อกองทหารอเมริกันมาถึงจำนวนมากทุกวัน ฝ่ายสัมพันธมิตรก็ขับไล่เยอรมันโดยการโจมตีอย่างต่อเนื่องซึ่งเยอรมันไม่สามารถตอบโต้
ฝ่ายมหาอำนาจกลางยอมจำนวนทีละชาติ เริ่มจากบัลแกเรีย จักรวรรดิออตโตมัน และจักรวรรดิออสเตรีย – ฮังการี เมื่อประสบความพ่ายแพ้และกองทัพไม่เต็มใจที่จะต่อสู้อีกต่อไป เยอรมนีลงนามในการสงบศึกเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 1918 และยุติสงคราม
สงครามโลกครั้งที่ 1 เป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญในทางการเมือง วัฒนธรรม เศรษฐกิจและสังคมของโลก ผลของสงครามจุดประกายให้เกิดการปฏิวัติและการลุกฮือมากมาย ประเทศมหาอำนาจทั้งสี่ คืออังกฤษ ฝรั่งเศส สหรัฐอเมริกา และอิตาลี กำหนดเงื่อนไขเกี่ยวกับอำนาจในสนธิสัญญาที่ตกลงกันในการประชุมสันติภาพปารีสปี 1919 ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีที่สุดคือสนธิสัญญาสันติภาพของเยอรมัน และสนธิสัญญาแวร์ซาย
ผลจากสงครามทำให้จักรวรรดิออสเตรีย – ฮังการี แตกออกเป็นประเทศ ออสเตรีย ฮังการี เชคโกสโลวาเกีย และยูโกสลาเวีย จักรวรรดิออตโตมันล่มสลายไป และรัสเซียต้องเสียดินแดนตะวันตกจำนวนมากและมีการเกิดรัฐใหม่ขึ้นมา คือ เอสโตเนีย ฟินแลนด์ ลัตเวีย ลิทัวเนียและโปแลนด์
อย่างไรก็ตามแม้ว่าฝ่ายสัมพันธมิตรจะได้รับชัยชนะในที่สุด และมีการตั้งสันนิบาตชาติในระหว่างการประชุมสันติภาพโดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อป้องกันมิให้สงครามในอนาคต แต่ สงครามโลกครั้งที่ 2 ก็เกิดในอีกยี่สิบปีต่อมา
เครดิตภาพ เชียงใหม่นิวส์, Dek-D, Thaifighterclubs
#สงครามโลกครั้งที่ #เรื่องเล่ารอบโลก #สงครามโลก
